خربزه روح روان و خربزه آرام جان می 26, 2020سپتامبر 18, 2020 | حمیدرضا محمدی این مصرعی از قطعهای است که در این صفحه از این نسخهٔ خطی کلیات سعدی منتسب به شیخ اجل شده است. این شعر در کلیات تصحیح شادروان فروغی نیست و البته سبک و سیاق آن با سایر اشعار شیخ ناهمخوان است.متن کامل شعر:هست نیکو نعمتی نزدیک دانا خربزهنعمت خلد است در دنیا همانا خربزهآنچنان کز انبیا همتا ندارد مصطفیخود ندارد نیز از هر میوه همتا خربزهگر رطوبت میبرنجاند به هر وقتی تو رامر رطوبت را بود بهتر مداوا خربزهدی یکی شخصی به جایی گفت در صحرا مراکای فضایل خوان همی انگور به یا خربزهگفتمش زانگور چون ام الخبائث شد پدیدمن برابر کی کنم انگور را با خربزهخربزه روح روان و خربزه آرام جانیاد باد آن خرمی و شهر ما با خربزهالبته ردپای خربزه در غزلیات شیخ پیدا میشود:«زیباتر از این صید همه عمر نکردهستشیرینتر از این خربزه هرگز نبریدهست»و در این قطعهٔ طنز و انتقادی هم موضوع معامله خربزه است:شنیدهام که فقیهی به دشتوانی گفتکه هیچ خربزه داری رسیده؟ گفت آریازین طرف دو به دانگی گر اختیار کنیوزآن چهار به دانگی قیاس کن باریسؤال کرد که چندین تفاوت از پی چیستکه فرق نیست میان دو جنس بسیاری؟بگفت از اینچه تو بینی حلال ملک من استنیامدهست به دستم به وجه آزاریوزآن دگر پسرانم به غارت آوردندحرام را نبود با حلال مقداریفقیه گفت حکایت دراز خواهی کرداز این حرامترت هست صد به دیناری؟